Wszelkie przejawy działalności non for profit funkcjonują w oparciu o jakiś konkretny, właściwy dla danej inicjatywy model. W tym miejscu warto zauważyć, że model ten ma charakter biznesowy, pomimo tego że wartością fundamentalną danego przedsięwzięcia nie jest pieniądz.

W świetle takiego założenia, każda organizacja non for profit, przykładowo organizacja charytatywna, jednostka sektora publicznego, podmiot ekonomii społecznej czy też niesformalizowana inicjatywa społeczna powinna odpowiedzieć sobie na pytanie: Jaką wartość generuję? Pytanie, choć z pozoru proste, może nastręczać mnóstwo problemów, wynikających m.in. z przyjętego nazewnictwa, różnych rodzajów generowanych wartości.

Uzyskanie odpowiedzi na postawione wyżej pytanie powoduje, że każda dalsza próba dookreślenia modelu funkcjonowania danego przedsięwzięcia ma charakter wtórny względem zdefiniowanej wartości.

Pragnę zauważyć, że nie ma wartości lepszych i gorszych albo lepiej mieć więcej wartości, aniżeli mniej. Wszystko to jest związane z danym przedsięwzięciem/organizacją. Najpopularniejsze wartości, które spotykam w Trzecim sektorze to: integracja, tudzież reintegracja społeczna, ekologia, prawa człowieka, zrównoważony rozwój, pomoc osobą fizycznym (działalność charytatywna), promowanie aktywności fizycznej, ochrona zdrowia, tradycja i kultura. Często (moim zdaniem częściej niż w biznesie) zdarza się, że w „pozarządówce” tych wartości jest więcej niż jedna, co poniekąd jest zrozumiałe i wynika z rynku grantowego, który pośrednio wpływa na wybór kluczowych wartości. Ponadto szeroko potraktowane cele na poziomie statutu bądź umowy nie ułatwiają tego zadania. Stąd warto pokusić się o spriorytetyzowanie poszczególnych na poziomie organizacji lub spróbować zróżnicować je w różnych sferach działalności, np.: odpłatna działalność pożytku publicznego, działalność gospodarcza.

Na pierwszy rzut oka powyższe zadanie wydaje się względnie proste, natomiast wymaga odwagi w zakresie podjęcia decyzji, świadomości, konsekwencji w działaniu, rozwiniętej wrażliwości społecznej oraz kompetencji zarządczych i analitycznych. W kolejnych artykułach postaram się przybliżyć nieco bardziej różne modele biznesowe oraz narzędzia i produkty zarządcze, które moim zdaniem można z powodzeniem zaimplementować w ekonomii społecznej. Dobór poszczególnych narzędzi będzie miał charakter subiektywny.

 

Adrian Ignasiak – doradca biznesowy OWES Debrzno