Przed każdą grupą inicjatywną biorącą udział w rekrutacji OWES, na etapie tworzenia biznesplanu, postawione jest zadanie dokonania opisu wartości społecznej planowanego przedsięwzięcia. Czym zatem jest wartość społeczna inwestycji i jak ją zauważyć?
Według Słownika Języka Polskiego PWN wartość to:
- «to, ile coś jest warte pod względem materialnym»
- «cecha tego, co jest dobre pod jakimś względem»
- «posiadanie zalet»
- «zasady i przekonania będące podstawą przyjętych w danej społeczności norm etycznych»
- «liczba określająca, ile jednostek zawiera dana wielkość fizyczna lub wielkość mogąca zastąpić wyrażenie algebraiczne, jego zmienne».[1]
W literaturze opisującej ekonomię społeczną[2] spotkamy określenie społecznej wartości dodanej, a więc dodatkowego zysku przedsięwzięcia stanowiącego pozytywny rezultat (dla ludzi, środowiska, dla wspólnoty lub dla lokalnej gospodarki) wytworzony przez organizację w trakcie tworzenia produktów lub dostarczania usług, za które klient czy odbiorca płaci.[3] Definicja ta odnosi się do korzyści, jakie przedsiębiorstwa społeczne przynoszą społeczeństwu w wymiarze długofalowym. Najczęstszym przykładem społecznej wartości przedsięwzięcia jest działalność polegająca na reintegracji zawodowej osób bezrobotnych i/lub niepełnosprawnych, a także ich reintegracji społecznej. Tworzenie podmiotów ekonomii społecznej i ich finansowanie ze środków publicznych, można traktować jako inwestycję społeczną. Należy zauważyć, iż poniesione nakłady są rekompensowane korzyściami, które można podzielić na:
– te dające się wyrazić w wielkościach pieniężnych: np.: podatki płacone przez osoby dotąd nieaktywne zawodowo; ograniczenie kosztów państwa w związku z przymusem wypłacania świadczeń dla osób najbiedniejszych (bez źródeł dochodu) itp.
– oraz takie, do których nie jesteśmy w stanie przypisać żadnej wielkości finansowej to np.: umożliwienie wykonywania regularnej pracy osobom dotąd nieaktywnym zawodowo, umożliwienie im „wyjścia z domu” i integracji z innymi ludźmi (współpracownikami, klientami, dostawcami etc), stworzenie warunków rozwoju zawodowego i osobistego dla osób wykluczonych.
Ponadto, wartość społeczna przedsięwzięcia stanowi jeden z wyznaczników przedsiębiorczości społecznej. Podczas gdy, tradycyjnego przedsiębiorcę interesuje przede wszystkim osiągnięcie jak największego zysku, świadczącego o sukcesie firmy; przedsiębiorcę społecznego równolegle do zyskownej sprzedaży towarów lub usług (nieznacznej), cechuje głównie chęć tworzenia wartości społecznej dla grupy docelowej lub całego społeczeństwa.
[1] www.sjp.pwn.pl
[2] Krawczyk K., Kwiecińska D. (2008). „Audyt społeczny jako metoda oceny działalności przedsiębiorstw społecznych – na tle innych sposobów określania społecznej wartości dodanej”, w: J. Hausner (red.), Wspieranie Ekonomii Społecznej. Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej.
[3]Ibidem s. 94.
Autor tekstu: Monika Kaczmarek